Down Cafe kavramı, Down Sendromlu ve Zihinsel Engelli

Gençlerin toplumla buluşmalarına olanak sağlayan sevgi dolu

bir sosyal ortam olarak tüm insanların zihninde yer almaya baş-

ladı.

Dernek ve okulumuz olarak Sabancı Vakfı 2012 YılıTop-

lumsal Gelişme Hibe Programı desteği ile hayata geçirdiği-

miz Ereğli Down Cafe ve Özel Gençler Sanat Eviprojemi-

zin faaliyet alanı olan Sevgi Down Cafe 14 Kasım 2012 tarihinde

açılarak özel eğitim okulu olan Kazım Demirel Sevgi Özel Eğitim

İş Uygulama Merkezinin toplumla buluşma noktası oldu. Üç yıl

boyunca mesleki eğitim faaliyetlerimizin vazgeçilmez unsuru

oldu.

Özel eğitim okullarının en önemli dersleri olan Toplumsal

Uyum Becerileri, Beslenme Bilgisi gibi ders amaçlarının ger-

çekleştirilmesi için kafemiz bir derslik, yiyecek içecek hizmetleri

derslerinin gerçekleştirilmesi için bir eğitim atölyesi, eğitim alan

gençlerimizin istihdamı için Korumalı İşyeri oldu.

Sabancı Vakfıtarafından Fark Yaratanprojelerden biri

olarak seçildik. Sabancı Vakfı tarafından ilk olarak 2014 yılında

açılan Fark Yaratanlar Hibe Programı’na Down Cafe

Yaygınlaştırma Projesihazırlayarak başvurduk. Projemiz ka-

bul edildi. Oluşturduğumuz modelin işleyişine ilişkin çeşitli iletişim

araçları ile bizlere sorulan soruların cevap bulacağı bir rehber

kitap hazırlamaya başladık.

Rehberin 4. Bölümünden itibaren 7. Bölüme kadar olan kıs-

mında çalışmalarımızla edindiğimiz tecrübelerimizi bulacaksınız.

İlk üç bölümde ise bilimsel çalışmalara dayalı referansları görme-

niz mümkün olacaktır.

İlk bölümde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi

öğretim görevlisi Tuna ŞAHSUVAROĞLU, yazısında genel nüfus

içerisinde engellilik oranları ve engellilerin haklarına yer vermiştir.

Zihinsel engellilerin bağımsız yaşam becerileri ile mesleki eğitim-

leri için gereklilikler, eğitimleri için ülkemizdeki eğitim yapılanma-

sı, bu yapı içerisinde eğitim alan zihinsel engellilerin sayısal ve-

rilerine yer vermiştir. Bu grupta yer alan bireylerin istihdamlarına

ilişkin DTP, TUİK, İŞKUR ve ASPB araştırma verilerine yer veril-

miştir. Engellilerin mesleki eğitimi ve istihdamında kurumlar arası

işbirliğinin önemine vurgu yapmıştır.

İkinci bölümde Selçuk Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğre-

tim üyesi Yrd. Doç. Dr. Bilgehan YILMAZ ÇAKMAK, Down Cafe

oluşumunu mekânsal düzenleme ilkeleri açısından ele almıştır.

Mimarlık Bölümü 2. Sınıf öğrencilerine Down Cafe mimari pro-

je hazırlama ödevi vererek öğrencilerin özel eğitim ve engellilik

alanında da bilgi sahibi olmasına katkı sağlamıştır. Hazırlanan

Down Cafe projeleri sergilenmiş ve bir jüri değerlendirmesiyle dereceye giren projeler seçilmiştir. Bu

bölümde Down Cafenin mimari açıdan tasarım ve planlamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Üçüncü Bölümde Necmettin Erbakan Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yasin

BİLİM, Ereğli Down Cafe Örneği açısından Turizm Sektöründe eğitim uygulama ve engelli istihdamı

açısından değerlendirme yapmıştır. Bu bölümde konaklama hizmetlerine ilişkin Kanada’da yapılan bir

çalışmaya ilişkin sonuçlara yer verilmiştir.

Kitabın ilerleyen bölümlerinde Down Cafe’de Proje ekibinden Abdullah UĞURLU’ nun Mesleki Eği-

tim Modülünden yararlanarak alanımıza uyarladığı bir uygulanmalı servis hizmetleri eğitim programını

ve sonrasında eğitim programının uygulanmasına ilişkin planlama ve dersin işlenmesine yönelik bir ör-

nek, öğretmenimiz Arzu ANIL tarafından hazırlanmıştır

Ereğli Sevgi Down Cafe, eğitim faaliyetleri ve farkındalık çalışmaları için kurgulanmışken eğitim alan

özel gençlerimizin Korumalı İşyeri statüsü ile istihdam alanı olması bizi en çok mutlu eden yönü olmuştur.

VI. Bölümde yer alan Örnek Down Safe Sosyal İşletme İşbirliği Protokolünü taslak şekliyle oluştur-

dum. Ancak son şeklini Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Özel Eğitim

Bölümü Başkanı Doç. Dr. Hakan SARI, Talim Terbiye Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet BAYYİĞİT, Kombas-

san Holding Vakfı İkinci Başkanı Alparslan YEŞİLKAYA, Konya İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Servet

ALTUNTAŞ ile birlikte verdik. Bu vesile ile katkıları için kendilerine teşekkür ediyorum.

Bu sonuca ulaşmamız yönünde 2012 yılından bu yana bizi her an destekleyen, eksik kaldığımız

alanlarda danışmanlık hizmeti ile güçlendiren, ülkemize yeni bir model oluşturma yönünde bizlerin gi-

rişimcilik anlayışımızı açığa çıkaran Sabancı Vakfı’na, Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Sayın

Güler SABANCI hanımefendiye, Sabancı Vakfı Genel Müdürü Sayın Zerrin KOYUNSAĞAN’a ve tüm

Sabancı Vakfı çalışanlarına sonsuz şükran duygularımızı sunarız.

Büyük hoşgörü ve anlayışı, çalışmalarımıza olan duyarlılığı ve desteğinden dolayı İlçe Kaymaka-

mımız Şakir ERDEN’e, İlçemizde kafemizin ilk yıllarında bürokrat olan halen İlçe Belediye Başkanımız

olan Sayın Özkan ÖZGÜVEN’e çalışmalarımıza özel destek vermesi ve gençlerimize birebir yakın ilgi

gösterdiği için çok teşekkür ediyoruz. Başkanımız halen başkanlık makamında gençlerimizin gelişimi

için uygulama eğitimlerini gerçekleştirmeleri için fırsat vermektedir. Ayrıca çalışmalarımızda eğitim faa-

liyetlerimizin planlı ve düzenli devamı noktasında bize destek veren İlçe Milli Eğitim Müdürümüz Rahim

ÇİMEN’ e çok teşekkür ediyoruz.

Ereğli Down Cafe ve Özel Gençler Sanat Eviprojemiz ile Down Cafe Yaygınlaştırma

projemizde danışmanlığımızı üstlenen Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi

Özel Eğitim Bölümü Başkanı Sayın Doç. Dr. Hakan SARI hocamıza teşekkür ediyorum.

Sabancı Üniversitesi Sosyal Girişimci Geliştirme Programı ile Sosyal Yatırım Programı eğitimlerine

katılarak Sosyal Girişimcilik konusunda gelişmemde desteklerinden dolayı Sayın Prof. Dr. Dilek ÇETİN-

DAMAR’a teşekkür ediyorum.

Taslak çalışmamıza görüşleri ile katkı sağlayan Darülaceze başkanı Dr. Aylin ÇİFÇİ’ye teşekkür

ediyorum.

Dilbilgisi ve yazım kuralları açısından çalışmamızı inceleyen edebiyat öğretmeni Sayın Aysel AK-

KAYA’ya teşekkür ederim.

Üç yıl boyunca çalışmalarımızda her an görev alan, almaya hazır olan öğretmen arkadaşlarıma,

velilerime ve her şeyden önemli özel gençlerimize, desteğini hiç esirgemeyen değerli eşime, annem ve

babama ve kardeşim Fatih Taha AKALAN’a çok teşekkür ediyorum.

Bu rehber kitabın içerisinde yer alan modelimizin yurt genelinde yeni Down Cafelerin açılmasına

örnek oluşturmasını temenni ediyorum.