1. YAZARLAR

  2. Mustafa Özyıldız

  3. BİR İL(KARABÜK) BİR BASARI HİKÂYESİ BURHANETTİN UYSAL
Mustafa Özyıldız

Mustafa Özyıldız

Köşe Yazarı
Yazarın Tüm Yazıları >

BİR İL(KARABÜK) BİR BASARI HİKÂYESİ BURHANETTİN UYSAL

A+A-

2012-2019 yıllar arasında Kastamonu Üniversitesinde çalıştım. Karabükili araçla 1saat mesafededir.Ankara’ya gidiş gelişlerimde sıksık uğrardım bu zamanzarfında ili hızlıca gelişen, üniversite ve sanayi şehri cehresine bürünmüş gördüm, Şehiraşağı yukarı Ereğli büyüklüğünde bir kent,talihide Ereğli’ye benzer büyük bir endüstri tesisi ile başlangıç yapmış bir kent
Şehrin bolu girişinde bulunan demir çelik fabrikası kış dönemlerinde kentte hava kirliliğine sebep olsa da kent ekonomisini bugün düzlüğe çıkarmıştır. Özelleştirme yönüylede önemli bir örnek proje olmuş durumdadır.
Demir çelik fabrikası  ve üretimi yönüyle kısaca bilgi verelim.
1- Geçmiş dönemlerde Ülkede demir çelik üretiminin büyük bölümü kamu tesislerinde gerçekleştirilmekteydi. Çok ciddî zararlar sözkonusu idi.
Özelleştirme kararları alınınca, başta verimsizliğin en büyük suçlusu sendikalar olmak üzere, çok karşı çıkan oldu. Bu kurumların kapanacağı iddia edildi. Ancak Çiller hükümeti, 1995 yılında, cesur davrandı ve Karabük Demir Çelik tesislerini 1 TL bedelle özelleştirdi.
2- Tesislerde uzun yıllar yenileme yatırımları yapılmamıştı. Teknoloji çok geri kalmıştı. İşgücü verimliliği çok düşüktü. Neticede her yıl 150 - 200 milyon dolar arasında zarar ediyordu.
3- Yeni yönetim çok başarılı bir icraat sergiledi. Alt yapı ve teknoloji büyük ölçüde yenilendi.
a) Yıllık üretim, 550 bin tondan 1,5 milyon tona yükseldi (3 misli).
b) Kısa bir süre içinde, 3 milyon tonluk üretim hedefine ulaşılacaktır.
c) Yeni sinter fabrikası, kireç fabrikası, sürekli döküm tesisi, 70 fırınlı kok fabrikası yatırımları tamamlanmıştır.
d) Sıvı ham demir kapasitesini 3 milyon tona çıkaracak olan 5. yüksek fırın ve sıvı çelik üretimini 3,4 milyon tona çıkaracak olan 3. oksijen konverteri yatırımları, 2014 yılının son çeyreğinde devreye girdi.
Böylece, geçmişe kıyasla üretim değerleri 5,5 katı artmış oldu. Kurum dünya çapında bir demir, çelik tesisi haline geldi. , Karadeniz bölgesinin en önemli üretimi olan fındığın katkısına eşdeğer bir katma değer sağlanmış oldu (Her yıl 500 milyon lira zarar eden Türkiye Taşkömürü Kurumunun yaklaşık 13 katı bir değer üretilir hale geldi).
e) Kurumun mühendislik becerileri de çok gelişmiştir. Geçtiğimiz günlerde devreye alınan yeni kok fırınlarının, bütün mühendislik ve imalat çalışmaları kendi elemanlarınca gerçekleştirilmiştir. Yurt dışı maliyeti 250 milyon dolar olan yatırım, kurumun imkânları ve teknik ekibi sayesinde, lütfen buraya dikkat ediniz, 68 milyon dolara tamamlanmıştır. 
f) Bu arada üretim safhasında çıkan cüruftan çimento, ısıdan da elektrik üretilmektedir. Baca gazlarından elektrik üreten 37,5 MW’lık santral faaliyete geçmiştir. 50 MW’lık santral ile 22,5 MW’lıkhidroelektrik santrali de faaliyete geçmiştir. Tesislerin bütün elektrik ihtiyacı karşılanmamış Ayrıca ihtiyaç fazlası miktar da dışarıya satılmaktadır.
g) Kurumda işgücü verimliliği de artmış; özelleştirme öncesinde kişi başına yıllık sıvı çelik üretimi ortalama 85 ton iken, 2015’lerde 500 tona yükselmiştir.
h) Ray haddehanesi yeniden devreye alınmıştır. İthalatın önü büyük ölçüde kesilmiştir. 60 bin tonu 2012 yılında olmak üzere TCDD’ye 350 bin ton ray üretilmiştir ithal edilen tren tekerleklerinin ve vagon parçalarının üretim ihtisaslaşması gerçekleşmiştir. Ayrıca planlanan yeni haddehane yatırımları ile hem üretim ve ihracat içinde, katma değeri yüksek ürünlerin payı artacak; hem de ödemeler dengesi açığının azalmasına katkı sağlanacaktır.
4- Neticede, geçmişte yıllık zararı 150, 200 milyon dolar olan Karabük Demir Çelik kurumu 2015’lerde 250 milyon lira kâr etmiştir. Bu arada 335 milyon liralık da yatırım yapılmıştır.
5- Aynı durum, özelleştirilen İskenderun demir çelik tesisleri için de geçerlidir. Üretim iki kattan fazla arttırılmıştır. Erdemir Grubu’nun 201 liyıllarda  kârı 200 milyon liranın üzerinde olmuştur.
Netice: Özelleştirme sonrası önemli birbaşarıtablosu ortadadır.  Bu iki kurumun başarısı; 10 yıl önce ilk 20’de bile yer almayan Türkiye’yi demir çelik üretiminde dünya 8’incisi ihracatta da dünya 6’ncısı durumuna getirmiştir. Yatırımların devreye girmesi ile Almanya da geçilerek, Avrupa’nın birincisi, dünyanın da 7’ncisi haline gelinmiştir.
Şehrin kalkınmasında ikinci güç Üniversite,Şehrin üniversitesine bir Ereğlili eli değmiş üniversitenin başında  yakınlarda erken yaşta  kaybettiğimiz Ereğlili,değerlili bir hemşerimiz, Rektör Prof.Dr. Burhanettin Uysal hoca bulunmakta idi. Burhanettin Hoca ile bugünkü adıylaEreğli teknik ve meslek lisesinden aynı dönem mezunlarız, Uğradığımızda hep projelerinden bahsederdi,Burhanettin Hoca üniversite içerisine eğitim havaalanı ile ,kent içi pekcok düzenleme ile tesis onun döneminde tamamlandı . halkın içerisinde olan,dert dinleyen ve projeleri halkla paylaşan fikir alan bir yapısı vardı. .Gercekleşen projeler arasında alanında en büyük olan stat projesi ayrıca görünmeye değer, Burhanettin hoca kentte kişiliği ve başarıları ile 7 den 70 e herkes tarafından sevilmiş ve liderlik ve yöneticilik yönüyle bugün haklı bir  şöhretin sahibidirKarabükte,2 dönemrektörlükten sonra Karabük’ten Milletvekilliğini1 dönem yapmıştır.yerel çekişmeler 2.dönem vekil olmasına fırsat vermemiştir. Son yerel seçimlerde Karabük belediye başkanlığı adayı idi belediye seçimlerini az bir farkla kaybetmiştir Karabük Üniversitesi kentteki demir çelik endüstrisi ile işbirliği içerisinde ve ilk olma özelliği taşıyan programlar ile raylı sistemler mühendisliği ve demir çelik enstitülerini açmış bulunmakta üniversiteyide kapasite ve öğrenci sayısı yönüyle bazı bölümlerinde İngilizce eğitim verilen ülke genelinde ilk 10’lar seviyesine getirmiştir. Yabancı uyruklu öğrencilerde yoğun rağbet etmekte olup çoğunluğu Afrikalıolan 9 bin civarı sayıyabuğün ulaşılmıştır.Sadece mühendislik fakültesinin 8 bin öğrencisi bulunan toplamda 43 bin öğrencili üniversitede çok sayıda Ereğlili ve Konyalı asistan ve öğretim üyesinin çalıştığını biliyoruz.
Düşünmeden de edemedik; zamanında gerekli gayretler gösterilse idi Ereğlide tekstil üretiminde ısrarcı olsaydık, kendi yağımızla kavrulmayı becerebilsek idik, enerjimiz ile bir sektöre odaklansakidik, bölgecilik, yerelcilik ufak siyasi hesaplar yapılmamış olsaydı,çok sayıda teknik personel ,ilim adamı, iş adamı potansiyeli olan bu kentteistemezikcilerbaşarılı olmasaydı,  BURHANETTİN HOCA  gibi yöneticik ve liderlik özellikli isimler kente katkı vermeyi sürdürebilirler Ereğli’mizde Sümerbank sayesinde bugün Karabük denginde sanayileşme boyutu ile tekstil merkezi bir kent olabilirdi. Tıpkı Bandırma ve İskenderun da olduğu gibiEreğliÜniversiteside bu sayede çok kolay ve hızlı kurulabilirdi.Kentte nüfusunun önemli bir kısmını başka kentlere göç vermez, doğal çevre, sosyal çevre, kültürelçevre, ekonomik çevre yönleriyle çekim merkezi özelliğiniartırarak devam ettirir,bugünkü tablonun tam tersi kendisi büyürken civarındaki il ve ilçeler küçülen,300 binlik nüfusu potansiyeliyle Endüstri kentiEreğli ilebaşka noktada olurdu.

Mustafa Özyıldız -ANKARA

Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.