Konya'da gerçekleşen Perseid meteor yağmuru, gökyüzünde muhteşem bir görsel şölen sundu.
Her yıl 12 ve 13 Ağustos tarihlerinde zirveye ulaşan Perseid Meteor Yağmuru ile yıldız gözlemcileri bu yılın en büyüleyici gökyüzü gösterilerinden birine tanıklık etti. Gökyüzünü aydınlatan meteor yağmuru, dün gece en yoğun haliyle görüldü. Halk arasında "yıldız kayması" olarak da bilinen göktaşı yağmuru tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'nin birçok noktasından da gözlendi.

PERSEID METEOR YAĞMURU NEDİR?
Meteor yağmurları, Dünya'nın kuyruklu yıldızlar veya asteroitler tarafından geride bırakılan toz ve enkaz izlerinin içinden geçmesiyle meydana geliyor. İnsanlığın eski çağlardan beri kayıt altına aldığı Perseid meteor yağmurunun hikayesi, Güneş etrafındaki yörüngesinde seyreden ve 1992'de Dünya'nın yakınlarından geçen Swift-Tuttle isimli kuyruklu yıldızın geride bıraktıklarına dayanıyor.
Kuyruklu yıldızın toz parçacıkları Dünya'nın atmosferine saniyede yaklaşık 59 kilometre hızla giriyor. Kozmik toz bulutu atmosferin üst katmanlarına çarparak büyüleyici şekilde alev alıyor. Perseidler yaklaşık 2000 yıldır gözlemleniyor. En eski kayıtlardan bazıları antik Çin'den alınmış.

İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Meteorlar aslen Perse takımyıldızından geldiğinden, meteor yağmuruna Perseid ismi veriliyor. Ancak birçok farklı kültürde bu gökyüzü olayına farklı isimler verilmiş. Katolik gelenekte Perseid meteor yağmurları, "Aziz Lawrence'ın gözyaşları" olarak adlandırılıyor. Aziz Lawrence (Saint Lawrence), Roma'nın yedi diyakozundan biri olarak 258 yılında Roma İmparatoru Valerian'ın emriyle öldürüldü.
Aziz Lawrence'ın 10 Ağustos günü diri diri yakıldığı anlatısına dayanarak, o tarihlerde görünür olan Perseid göktaşı yağmurunun Lawrence'ı yakan ateşin kıvılcımları olduğuna inanılmış. Öte yandan Romalılardan çok önce meteor yağmurlarına ilişkin şaşırtıcı derecede doğru astronomik veriler İran, Babil, Mısır, Kore ve Japonya'da kaydedilmiş.
Perseidlere ilişkin kaydedilen ilk gözlemin Çin'de MÖ 206 - MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş Han Hanedanlığı'na ait olduğu sanılıyor. Hanedanlığın gökbilimcileri MS 36'da "geceleri 100'den fazla göktaşının uçuştuğu" gözlemini yapmış.

NE ZAMAN VE NASIL İZLEYEBİLİRSİNİZ?
Greenwich Kraliyet Gözlemevi'nden Finn Burridge'e göre, 2025 yılında Perseidlerin en yoğun olduğu zamanlar 11-12 ve 12-13 Ağustos geceleri. Meteor aktivitesinin 12 Ağustos'ta biraz daha fazla olacağı ancak koşulların her iki gece de benzer olacağı tahmin ediliyor. Meteor yağmuru gece yarısından sonra daha görünür oluyor ancak en iyi izleme saati, gün doğumundan hemen önce gerçekleşiyor.
Ancak bu yıl zirve, 9 Ağustos'ta tam evresine ulaşan ve hala oldukça parlak olan Mersin Balığı Dolunayı'na denk geliyor. Burridge, "Bu yılın zirvesi ne yazık ki dolunay ile aynı zamana denk geliyor, yani karanlık gökyüzü alanlarında bile saatte 100 göktaşının tamamını görmek imkansız olacak" dedi. "Ancak, bu dışarı çıkıp 'yağmurun' tadını çıkarmamak için bir neden değil. Dolunay olsa bile saatte en az 1 veya 2 ateş topu görmeniz hala muhtemel" diye ekledi.
Daha karanlık gökyüzü için, meteor aktivitesi daha düşük olsa da, 16-26 Ağustos arasındaki gecelerde izlemeyi öneriyor. Burridge, "Ay gecenin ilerleyen saatlerinde yükseleceğinden izlemek için daha iyi bir zaman olacaktır, bu nedenle en yoğun geceleri ve 16 ve 17 Ağustos hafta sonunu tavsiye ederim" diyor. Burridge, "kayan bir yıldız görme şansınızı artırmak" için birkaç ipucu da veriyor.